Dear colleagues,

We are organizing the virtual “Tehran Meeting on Cosmology at the Crossroads” for 22nd-25th February 2021. In this meeting which is the third one in its series, the challenges in LCDM will be discussed. We would appreciate it if you can circulate it with those you think are interested and encourage them to participate and or have a presentation.

Best regards,

Shant Baghram on behalf of Organizers

۱- کارگاه آشنایی با کدهای کیهان‌‌‌شناسی CosmoMC و CAMB

۲- کارگاه مدل‌سازی داده

​

در یکصدمین سالگرد انتشار مقاله نسبیت عام انیشتین، آشکارساز لایگو (LIGO) برای اولین بار موفق به آشکارسازی مستقیم امواج گرانشی ناشی از برخورد دو سیاهچاله شد.  جرم تقریبی این دو سیاهچاله ۲۹ و ۳۶ برابر جرم خورشید بوده است که در اثر ادغام آنها سیاهچاله‌ای با جرم ۶۲ برابر جرم خورشید تشکیل شده است و انرژی ساطع شده در بخش امواج گرانشی معادل حدود سه برابر جرم خورشید است. این انرژی تنها در دو دهم  ثانیه رها شده است، به طوریکه قله درخشندگی آن معادل حدود ۲۰۰ برابر جرم خورشید در ثانیه است.

رصدخانه لایگو شامل دو تداخل‌سنج بسیار دقیق است که در دو ناحیه هانفورد در ایالت واشنگتن (شمال غرب آمریکا) و لیوینگستون در ایالت لوییزیانا (جنوب شرق آمریکا) قرار گرفته‌اند تا علاوه بر تایید همبستگی نتایج جهت چشمه امواج را نیز تخمین بزنند. این پروژه توسط کیپ تورن و رونالد درور از موسسه فناوری کالیفرنیا (Caltech) و رینر وایس از موسسه فناوری ماساچوست (MIT) در سال ۱۳۷۰ (۱۹۹۲ م.) پایه گذاری شد. هر تداخل‌سنج از دو بازوی ۴ کیلومتری عمود بر هم تشکیل شده است. سه آینه معلق در انتهای این بازو‌ها نور لیزر ۲۰ واتی را که در محیط خلاء (زیر یک میکرو پاسکال یا (۸-)^۱۰ تور) مسیر رفت و  برگشت را ۷۵ بار طی می‌کند (معادل ۱۰۰ کیلووات)، منعکس می‌کنند و در نتیجه طرح تداخلی تشکیل می‌شود. در اثر عبور موج گرانشی فاصله آینه‌ها در یک بازو کم و در بازوی دیگر زیاد می‌شود و در نتیجه اختلاف فازی در نور دو بازو پدید می‌آید و طرح تداخلی آن تغییر می‌کند.

در فاز اولیه این پروژه در سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۸ امواج گرانشی مشاهده نشد، اما با ارتقا آن به لایگو پیشرفته که با افزایش یک مرتبه‌ای حساسیت آن به سطح تغییرات نسبی از مرتبه (۲۲-)^۱۰ (در بازه بسامدی ۱۰ تا ۱۰۰۰ هرتز) همراه بود، جستجوی جدید خود را از بهمن سال ۱۳۹۴ آغاز کرد. بالاخره در ساعت ۹:۵۰:۴۵ صبح  ۲۳ شهریور ۱۳۹۴ (۱۴ سپتامبر ۲۰۱۵) اولین رویداد ناشی از امواج گرانشی  (موسوم به GW150914)   ابتدا توسط آشکارساز لیوینگستون و ۷ میلی ثانیه بعد توسط آشکارساز هانفورد  با معناداری آماری بیش از ۵ سیگما ثبت شدند که مطابق امواج حاصل از برخورد دو سیاهچاله به فاصله حدود ۱.۳ میلیارد سال نوری (۴۰۰ مگاپارسک یا انتقال به سرخ ۰.۹) از زمین بر اساس نظریه نسبیت عام است. نتایج حاصل از این کشف در مجله فیزیکال ریویو لترز تحت عنوان «رصد امواج گرانشی از ادغام یک سیاهچاله دوتایی» به چاپ رسیده است.

این کشف دریچه‌ای جدید به سوی نجوم ، کیهان و گرانش می‌گشاید. علاوه بر آن یکی از دقیق‌ترین اندازه‌گیری‌های بشر است.  این موفقیت حاصل بیش از سه دهه تلاش مستمر و خستگی ناپذیر است. این دستاورد را به گروه لایگو تبریک می‌گوییم.

شایعات حاکی است که آزمایش  BICEP موفق به رصد مد B اولیه در تابش زمینه کیهانی شده است. قرار است در این زمینه یک کنفرانس خبری دوشنبه ۲۶ اسفند در مرکز نجوم هاروارد برگزار شود. ابتدا در ساعت ۱۸:۱۵ به وقت تهران یک سخرانی برای دانش پیشگان برگزار می‌شود و در ساعت ۱۹:۳۰ یک کنفرانس خبری برای رسانه‌ها برگزار خواهد شد. در وبگاه زیر می‌توانید شاهد این رویداد باشید.

http://spaceref.com/news/viewpr.html?pid=42751

برای اطلاعات عمومی در مورد این آزمایش می‌توانید به این پیوند مراجعه کنید و برای اطلاعات دقیق‌تر به این مقاله.  شون کرول هم اطلاعات خوبی در این زمینه ارائه کرده است.